Nuôi cá gì trong hệ Aquaponics
Cá đóng vai trò rất quan trọng trong hệ thống Aquaponics, chất thải từ cá là nguồn cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của cây trồng. Cây hấp thụ các chất dinh dưỡng và lọc nước để nuôi cá. Đây chính là sự khác biệt lớn nhất giữa phương pháp thủy canh và aquaponics.
Nuôi cá trong hệ thống Aquaponics đơn giản hơn rất nhiều so với việc bạn nuôi cá trong bể cá cảnh. Vấn đề duy nhất là bạn cần lựa chọn giống cá cho phù hợp cũng như số lượng cá phải tương ứng với số lượng cây và thể tích nước để hệ thống đạt hiệu quả nhất.
Chọn cá gì để nuôi trong hệ thống Aquaponics?
Đây có lẽ là câu hỏi mà bất kỳ ai mới tham gia xây dựng hệ thống Aquaponics đều thắc mắc. Có rất nhiều loài cá khác nhau có thể nuôi trong hệ thống Aquaponics và tất cả đều tùy thuộc vào điều kiện khí hậu thời tiết khu vực bạn sinh sống cũng như quy mô chậu cây và bể cá của bạn.
AquaFarm.vn giới thiệu bạn một số loại cá nước ngọt trong hệ thống Aquaponics:
Nhóm cá da trơn
Đa số các loại cá da trơn rất dễ nuôi và tăng trọng khá nhanh như cá tra, cá trê rất thích hợp nuôi trong hệ thống Aquaponics. Đây là những loài có thể chịu đựng được điều kiện môi trường khắc nghiệt, ăn tạp mau lớn, tuy nhiên để nuôi nhóm cá này cần phải có một hệ thống aquaponics lớn.
Cá tai tượng
Bạn rất dễ dàng nhìn thấy cá tai tượng được nuôi trong những hòn non bộ, đặc biệt là khu vực phía Nam. Đây là loài cá rất dễ nuôi và tăng trọng nhanh. Cá tai tượng là loài ăn tạp, chúng có thể ăn nhiều loại thức ăn khác nhau từ tôm cá tươi cho đến thức ăn chế biến. Đây cũng là một lựa chọn thích hợp cho hệ aquaponics.
Nhóm Cá rô phi, điêu hồng (rô phi đỏ)
Cá rô phi là loài dễ nuôi và được nuôi nhiều nhất trong các hệ thống Aquaponics trên thế giới. Ở Việt Nam, cá rô phi được nuôi hầu như quanh năm từ Bắc vào Nam. Bạn nên chú ý là cá rô phi có thể sinh sản tự nhiên trong hệ thống của bạn! Do đó, nếu bạn không muốn điều đó xảy ra thì nên nuôi cá rô phi đơn tính để đạt tốc độ tăng trưởng nhanh nhất. Cá điêu hồng (rô phi đỏ) thịt ngon và tăng trọng khá nhanh cũng là một lựa chọn rất thích hợp trong hệ thống Aquaponics. Hiện thức ăn cho cá rô phi cũng được sản xuất công nghiệp, bạn chỉ cần mua về và cho cá ăn. Cá nuôi trong 6 tháng là bạn có thể thu hoạch.
Nhóm cá rô đồng, cá lóc (cá quả), cá sặc rằn
Đây là nhóm cá đồng được nuôi lâu đời và rất phổ biến ở Việt Nam, đặc biệt là các tỉnh phía Nam. Đây là những loài cá dễ nuôi, thức ăn có thể sử dụng thức ăn công nghiệp hoặc thức ăn tươi sống như cá, tôm tạp. Tuy nhiên bạn phải chú ý khi sử dụng thức ăn là cá tôm tạp, vì chúng rất dễ làm ô nhiễm môi trường nước. Nếu chọn nuôi nhóm cá này trong hệ Aquaponics bạn nên chọn thức ăn công nghiệp cho hệ thống của mình.
Nhóm cá chép
Nhóm cá chép như cá koi, cá vàng và cá chép cũng là một lựa chọn đáng giá cho hệ thống Aquaponics của bạn. Khi bạn xác định chỉ nuôi cá cảnh quang và thẩm mỹ mà không cần ăn cá thì nhóm cá này có lẽ là một lựa chọn hợp lý. Hiện tại, hầu hết đều có thức ăn chế biến sẵn cho các loài cá này.
Một số loài khác
Ngoài các loài cá trên, bạn có thể lựa chọn nhiều loài khác tùy theo sở thích, nhu cầu và điều kiện sẵn có của mình. Một số loài có thể nghĩ đến là tôm càng xanh, baba, rùa,…Bạn nên chú ý là nuôi tôm sẽ khó khăn hơn rất nhiều so với nuôi cá và đòi hỏi bạn phải nắm một số kỹ thuật cơ bản nhất định để có thể chăm sóc tôm nuôi trong hệ thống của mình.
Mật độ cá nuôi như thế nào?
Có nhiều tranh cãi quanh câu hỏi về số lượng cá nuôi thích hợp trong hệ Aquaponics. Theo AquaFarm.vn, mật độ nuôi nhiều hay ít phụ thuộc rất nhiều vào qui mô và trình độ quản lý hệ thống của bạn. Bạn hoàn toàn có thể nuôi cá với mật độ cao như trong các hệ thống nuôi thâm canh tuần hoàn khác, nhưng vấn đề chính cần lưu ý là kiểm soát chất thải, amoniac và nitrat trong nước của bể cá và chất lượng nước.
Không có một công thức chung nào để xác định mật độ cá nuôi thích hợp mà phụ thuộc vào kinh nghiệm và qui mô hệ thống của bạn. Một cách đơn giản là ban đầu bạn nên thả cá với mật độ thấp và theo dõi tăng trưởng của cây trồng. Nếu như với mật độ đó, cây tăng trưởng tốt thì có lẽ đó là mật độ thích hợp cho hệ thống Aquaponics của bạn. Còn ngược lại, bạn cần phải tăng hoặc giảm mật độ cá nuôi cho phù hợp. Một hệ thống Aquaponics với 8 bể trồng cây (growbed) và 1 bể cá 5000 lít chỉ thả 70 con cá hồi nhưng cây trồng trong 8 growbeds này vẫn tăng trưởng rất ấn tượng. Điều này cho thấy ban đầu bạn không nên thả cá mật độ quá cao mà nên theo dõi một thời gian xem tăng trưởng của cá và của cây trồng để quyết định có nên tăng mật độ cá nuôi hay không.
Chúng tôi hy vọng các bạn sẽ chia sẽ những thông tin về hệ thống của mình trên Diễn đàn Aquafarm.vn để mọi người có thể học hỏi và dễ dàng hơn trong việc xây dựng hệ thống Aquaponics cho mình.
Bài viết tổng hợp của AquaFarm.vn